مالیات علی الراس مالیاتی است:که بوسیله خود اظهاری مودیان تعیین نمیشود بلکه ماموران و بازرسان اداره امور مالیات با بررسی اسناد و مدارک مالی و حسابداری اقدام به تعیین مالیات برای شرکتها،بنگاههای اقتصادی می نمایند. اما در شرایط عادی این امر صورت نمیگیرد و در صورت بروز برخی مغایرتها و ایرادات در اسناد مالی و اظهارنامه مالیاتی شرکتها این امر صورت گرفته و ممکن است به ضرر مودیان تمام شود.

✅مراحل رسیدگی به صورت مختصر به شرح زیر است:در ابتدای امر ممیز مالیاتی طی برگه ای که به نام برگ درخواست اسناد و مدارک” است از مودی درخواست می کند که تمام اسناد و مدارک خویش را جهت رسیدگی در اختیار وی قرار دهد

پس ازابلاغ (برگ درخواست اسناد و مدارک )کارشناس ارشد مالیاتی مکلف است ظرف یک هفته تا پانزده روز پس از ابلاغ درخواست فوق به محل کار مودی مراجعه نموده و دفاتر و اسناد و مدارک را مورد رسیدگی قرار دهد.

✅پس از انجام رسیدگی، یکی از سه حالت زیر اتفاق می افتد:

١_کارشناس امور مالیاتی پس از بررسی دفاتر مالی و اسناد و مدارک و اظهارنامه مالیاتی هیچ گونه مغایرت و تخلفی را تشخیص نداده و همه چیز را مطابق با آیین نامه هاودستورالعمل های قانونی دانسته و بر اساس همین و مدارک بررسی شده مالیات تعیین میشود .

٢_اگر اسناد مدارک مالی به شیوه درستی نگهداری و ثبت و حفظ نشده باشند و در نگارش دفاتر مالی اشکالاتی وجود داشته یا اصلا دفاتر به علت عدم رعایت مراحل قانونی فاقد اعتبار تشخیص داده شوند کلیه اسناد ارائه شده رد شده و مالیات تکلیفی به شیوه علی الراس یا همان معیارها و قوانین مالیاتی مطالبه خواهد شد .

٣_اگر اظهارنامه مالیاتی و دفاتر قانونی از جمله دفتر روزنامه،دفتر کل یا دفتر دارایی از طرف کارشناسان سازمان امور مالیاتی اصلا غیر قابل رسیدگی تشخیص داده شوند موضوع به صورت رسمی به مودی اعلام شده و بررسی و قضاوت در مورد موضوع و تعیین میزان مالیات یه یک هیت سه نفره واگذار میشود.

✅ در واقع مالیات علی الراس در شرایط کلی زیر اعمال میشود :

الف : مودی یا مودیان در زمان تعیین شده قانونی اقدام به ارائه ترازنامه و حساب سود و زیان بنگاه اقتصادی خود نکنند.

ب : وقتی که مودی به درخواست کتبی بازرسان امور مالیاتی جهت ارائه اسناد مالی پاسخ ندهند یا بخشی از مدارک خواسته شده را تحویل ننمایند . البته لازم به ذکر اگر مدارکی که مودی از ارائه آن خودداری می کند جزو مدارک هزینه ها باشد ایرادی وارد نمیشود اما اگر از ارائه مدارک درامدی خود اجتناب کند مشمول مالیات علی الراس خواهد شد